برنامه فتوشاپ نرم‌افزار محبوب ویرایش عکس است که در سال‌های اخیر مورداستفاده کاربران زیادی قرار گرفته است و چنان اعتباری پیدا کرده است که تمامی مردم از نام این برنامه به‌عنوان یک فعل استفاده می‌کنند. برای مثال هیچ‌کس از اصطلاح «ویرایش عکس» استفاده نمی‌کند و همه کلمه «فتوشاپ کردن» را به‌کار می‌برند. برنامه فتوشاپ قابلیت‌های بسیار و امکانات فراوانی ازجمله ترکیب، ایجاد، ویرایش، بازسازی و هرگونه عمل گرافیکی دیگری را دارد. نکته کاربردی و خوب برنامه فتوشاپ این است که برای تمامی رده‌های سنی قابل‌استفاده است و هر کس که توانایی ابتدایی کار با کامپیوتر را داشته باشد می‌تواند با این برنامه هم کار کند. همچنین اگر تلاش کند تا توانایی خود را بالا ببرد می‌تواند راه کسب درآمد بسیار خوبی را برای خود پیدا کند، البته کمی خلاقیت و ذوق هنری هم نیاز است تا برای ویرایش عکس‌ها، بهترین ایده‌ها را بکار ببرید و درنهایت به بهترین نتیجه برسید. نقطه قدرت برنامه ادوبی فوشاپ در ویرایش عکس بر پایه پیکسل است. دیگر ویرایشگرهای تصویر مبتنی بر وکتور می‌باشند. این برنامه همچنین امکان ویرایش تصاویر گرافیک وکتوری را از طریق path ها، ابزارهای Pen، ابزارهای Shape، لایه های Shape، ابزار Type، دستور Import و قابلیت Smart Object فراهم کرده است. به‌طور خلاصه این برنامه تمامی امکانات مورد نیاز را در زمینه ویرایش عکس برای کاربر خود گرد آورده است و دیگر نیازی نیست که از چندین برنامه برای ترکیب عکس‌ها استفاده کنید.
تاریخچه Adobe Photoshop
برنامه فتوشاپ در ابتدا توسط برادران آمریکایی توماس و جان نول طراحی شد. توماس نول دانشجوی دکترا در دانشگاه میشیگان بود و اولین دفعه با انگیزه نشان دادن تصاویر سیاه‌وسفید بر روی یک صفحه تک‌رنگ شروع به کار کرد و برنامه‌ای را در کامپیوتر مکینتاش پلاس خود نوشت و نام آن را Display گذاشت. پس‌ازاینکه برادرش، جان نول، او را ترغیب به کامل کردن برنامه و تبدیل آن به یک نرم‌افزار کامل ویرایش عکس کرد، او نیز تصمیم گرفت که این برنامه گسترش دهد. بعد از شش ماه که توماس تمامی درس‌های خود را کنار گذاشته بود درنهایت به نتیجه رسید. او در ابتدا تصمیم گرفت نام برنامه را ImagePro بگذارد، اما این نام قبلا ثبت شده بود و او درنهایت نام برنامه را Photoshop گذاشت.
۲۰۰ نسخه اول این برنامه به همراه اسکنر عکس و با همکاری شرکت تولیدکننده اسکنر به نام Barneyscan توزیع شد. پس‌ازآن جان با جلب‌توجه مدیر هنری شرکت Adobe توانست مجوز توزیع برنامه را به آن‌ها بفروشد. همکاری مؤثر این دو برادر باعث شد که اولین نسخه این برنامه در ۱۹ فوریه سال ۱۹۹۰ برای مکینتاش عرضه شود. نسخه همراه اسکنر این برنامه شامل ویژگی‌های ویرایش رنگ پیشرفته بود، اما در اولین نسخه شرکت Adobe خبری از آن نبود، البته قابلیت کار با رنگ در هر نسخه آن پیشرفت کرد و برنامه فتوشاپ به‌سرعت تبدیل به یک نمونه بسیار مناسب و قدرتمند در زمینه ویرایش تصاویر رنگی دیجیتال شد، البته یک سال طول کشید تا مجوز تولید آن به شرکت Adobe واگذار شود.
نام گذاری برنامه فتوشاپ
نام گذاری این برنامه ابتدا از روی شماره ورژن‌ها صورت می‌گرفت، اما در سال ۲۰۰۲ که برند Creative Suite به معنی طراحی خلاق شکل گرفت هر نسخه جدید آپدیت برنامه با یک شماره و نام CS عرضه می‌شد. برای مثال CS, CS2، اما در سال ۲۰۱۳ پیشوند CS به CC یا همان Creative Cloud تغیر نام داد. همچنین در کنار نام برنامه Adobe Photoshop شما نام Adobe را نیز می‌بینید که همان‌طور که توضیح دادیم نام شرکت تولیدی این نرم‌افزار است. Adobe به صورت ادوبی خوانده می‌شود.
برنامه فتوشاپ بر روی چه سیستم عاملی قابل استفاده است؟
نسخه‌های قدیمی این برنامه برای سیستم‌عامل ویندوز و مکینتاش مناسب هستند، اما تنها تا نسخه دهم آن بر روی سیستم‌عامل لینوکس قابل‌استفاده هستند، آن هم با کمک ابزارهای میانه مانند کراس‌اوور.
آخرین نسخه رسمی این نرم‌افزار با نام ادوبی فتوشاپ سی سی نسخه نوزدهمی است که برای کاربران توسعه یافته است.
چاپ عکس کاغذی یا دیجیتال؟
این برنامه در ابتدا برای ویرایش عکس‌ها و چاپ آن‌ها بر روی کاغذ طراحی شد، اما با امکانات و ابزارهای بسیاری که داشت در زمینه‌های دیجیتالی و… نیز مورد استفاده قرار گرفت و تبدیل به یک برنامه ویرایش عکس بسیار حرفه‌ای شد که نظر طراحان و کاربران زیادی را به خود جلب کرد. تنها برای اشاره به تعداد کمی از این کاربران می‌توان به طراحان وب‌سایت، عکس‌های گرافیکی، پست‌های اینستاگرام، بنرهای دیجیتال و هزاران شغل دیگری که به عکس‌ها و برنامه‌های الکترونیک نیاز دارند اشاره کرد. مزیت بسیار خوب برنامه فتوشاپ در این است که توانایی کار با چندین نمونه رنگی ازجمله نمونه‌های RGB، LIB، CMYK، سیاه‌سفید و… را دارد.
فرمت فایل‌های برنامه فتوشاپ
معمولا عکس‌ها در قالب فایل JPG و یا GIF ذخیره می‌شوند که امکانات ویرایش آن را محدود می‌کنند که محدودیت محتوا دارد، اما فایل‌های نهایی برنامه فتوشاپ به‌طور پیش فرض با پسوند PSD و حداکثر طول و عرض ۳۰۰۰۰ پیکسل و حداکثر حجم ۲ گیگابایت ذخیره می‌شوند. مزیت این پسوند پشتیبانی از بیشتر امکانات ویرایش عکس نظیر لایه ها با ماسک ها، شفافیت، متن، کانال های آلفا و… است، البته فایل‌های برنامه فتوشاپ گاهی به‌صورت PSB نیز ذخیره می‌شوند که حجم و طول و عرض بیشتری را تا ۴ گیگابایت و ۳۰۰۰۰۰ پیکسل پشتیبانی می‌کنند.
دومین مزیت فایل‌های PSD این است که توسط دیگر نرم‌افزارهای ویرایش عکس هم پشتیبانی می‌شوند و کار کاربران را آسان کرده است که دیگر نیازی به استفاده از چندین برنامه ویرایش برای ترکیب نداشته باشند.
ساخت برنامه فتوشاپ نقطه عطفی در زمینه ویرایش عکس‌ها، تولید بنرهای دیجیتال و دیگر عناوین مرتبط بود که جهانی زیبا و پر از ایده‌های تمام ناشدنی را در اختیار مردم جهان قرار داد.
